वालाच्या शेंगा (English: Broad Beans Pods / Field Beans Pods) या महाराष्ट्रातील पारंपरिक आणि अत्यंत चविष्ट भाज्यांपैकी एक आहेत. यांना पावसाळा व हिवाळ्यातील हंगामी भाजी म्हणून ओळखले जाते.
वालाच्या शेंगा दिसायला दाट, थोड्या जाडसर व हिरवट रंगाच्या असतात. यामध्ये दाणे भरलेले असतात, जे सोलून वेगळे केले जातात. सोलल्यानंतर त्यातून मिळणाऱ्या वालाच्या दाण्यांनाही (अर्थात वाल / सुरती पापडी) विविध प्रकारे वापरले जाते.
कोवळ्या शेंगांची भाजी फारच चविष्ट लागते. त्या तूप, मसाला, लसूण, कांदा, कोथिंबीर घालून बनविल्या जातात.
🔍 वैशिष्ट्ये:
| वैशिष्ट्य | माहिती |
|---|---|
| रंग | गडद किंवा फिकट हिरवा |
| आकार | जाडसर, लांबट, थोड्या वाकलेल्या शेंगा |
| चव | थोडीशी गोडसर व खमंग |
| वापर | सुकट भाजी, उसळ, भरली वाल शेंग भाजी, भाकरीसोबत |
वालाच्या शेंगांमध्ये असलेले प्रथिने, फायबर, लोह, मॅग्नेशियम, अँटीऑक्सिडंट्स आणि B-कॉम्प्लेक्स जीवनसत्त्वे हे अनेक आजारांवर फायदेशीर ठरतात.
🩸 1. अनीमिया (रक्ताल्पता):
वालामध्ये भरपूर लोह (Iron) आणि फॉलेट (Folic acid) असते.
हे हिमोग्लोबिन वाढवून अनीमिया कमी करतात.
💩 2. बद्धकोष्ठता आणि पाचनतंत्र:
यामध्ये घन तंतू (Fiber) भरपूर असल्याने पचन सुधारते.
गॅस, अपचन, व पोटफुगीवर आराम मिळतो.
❤️ 3. हृदयरोग / कोलेस्ट्रॉल:
फायबर आणि अँटीऑक्सिडंट्स LDL कोलेस्ट्रॉल (वाईट चरबी) कमी करतात.
त्यामुळे हृदय निरोगी राहते.
⚖️ 4. लठ्ठपणा / वजन वाढ:
वालाच्या शेंगा कमी कॅलोरी आणि भरपूर फायबरयुक्त असतात.
त्या पोट भरतात पण वजन वाढवत नाहीत – म्हणून वजन कमी करणाऱ्यांसाठी उत्तम.
🩺 5. मधुमेह (Diabetes):
यांचा ग्लायसेमिक इंडेक्स कमी असल्यामुळे रक्तातील साखर नियंत्रणात राहते.
मधुमेहींसाठी सुरक्षित व उपयुक्त.
🧠 6. मानसिक थकवा, एकाग्रता:
यातील B-कॉम्प्लेक्स जीवनसत्त्वे आणि मॅग्नेशियम मेंदूचे आरोग्य सुधारतात.
स्मरणशक्ती व मानसिक शांतता वाढवतात.
🛡️ 7. रोगप्रतिकारक शक्ती:
अँटीऑक्सिडंट्स व झिंकमुळे इन्फेक्शनपासून संरक्षण मिळते.
शरीराची रोगांशी लढण्याची ताकद वाढते.
👧 8. महिला आरोग्य:
मासिक पाळी दरम्यान होणारा थकवा, लोहाची कमतरता आणि अशक्तपणा कमी करतो.
गर्भवती महिलांसाठीही उपयुक्त.
🦴 9. हाडांचे आरोग्य:
कॅल्शियम, फॉस्फरस, आणि मॅग्नेशियम मुळे हाडे व सांधे मजबूत होतात.
✅ निष्कर्ष:
वालाच्या शेंगा या नैसर्गिक औषधासारख्या आहेत. त्यांचा नियमित आहारात समावेश केल्यास पचन, रक्त, हृदय, मधुमेह, वजन, रोगप्रतिकारशक्ती आणि महिलांचे आरोग्य सुधारते.
Reviews
There are no reviews yet.