✅ सामान्य माहिती:
कांद्याला इंग्रजीत Onion आणि शास्त्रीय भाषेत Allium cepa असे म्हणतात.
कांदा एक कंदमूळ भाजीपाला आहे जो जमिनीत वाढतो.
महाराष्ट्रात कांदा हे जेवणाचा अविभाज्य भाग आहे – फोडणीपासून भाजी, कोशिंबीर आणि रस्सा यांपर्यंत सर्वत्र वापर.
🔍 बाह्यरूप व वैशिष्ट्ये:
| गुणधर्म | माहिती |
|---|---|
| आकार | गोलसर, थोडासा चपटट |
| रंग | जांभळट, पांढरा, लालसर, कधी कधी पिवळसर |
| त्वचा | पातळ, सुकलेली व टोकदार, सोलल्यावर चमकदार आतील गर |
| आतील भाग | थर-थरित, रसाळ, थोडेसे गोडसर-तिखट चव असलेले |
| गंध | कापल्यावर डोळ्यांतून पाणी येईल असा उग्र व विशिष्ट वास |
🍳 स्वयंपाकातील उपयोग:
फोडणीसाठी: भाजी, आमटी, भात, पोहे, उपवासाचे पदार्थ.
कोशिंबीर / काकडीसोबत: लिंबू, मीठ घालून ताजी कोशिंबीर.
भजी, भाकरीसोबत कच्चा कांदा, मिसळ, वडापावमध्ये ठसठशीत चव वाढवतो.
रस्सा/मसाला भाजी/ग्रेव्ही मध्ये कांदा भाजून, वाटून गडद व चवदार चव निर्माण करतो.
🧬 पौष्टिक माहिती (प्रत्येकी 100 ग्रॅममध्ये):
| घटक | प्रमाण |
|---|---|
| उष्मांक (कॅलरी) | ~४० कॅलरी |
| पाणी | ~८९% |
| कार्बोहायड्रेट | ~९ ग्रॅम |
| फायबर | ~१.७ ग्रॅम |
| प्रथिने | ~१.१ ग्रॅम |
| जीवनसत्त्व C | ~७.४ मिग्रॅ |
| अँटीऑक्सिडंट्स | Quercetin, Sulfur compounds असतात |
कांद्याचे आरोग्यदायी फायदे (Fayde):
🩺 हृदयाचे आरोग्य सुधारते – कोलेस्ट्रॉल कमी करतो, रक्तदाब संतुलित करतो.
🦠 प्रतिकारशक्ती वाढवतो – अँटीऑक्सिडंट्स आणि सल्फर घटकांमुळे.
💧 डोळ्यांना व त्वचेला ताजेपणा देतो – शरीर थंड ठेवतो.
🍽️ पचन सुधारतो – कांद्यातील फायबर पचनासाठी उपयुक्त.
🧠 डायबिटीजवर नियंत्रण ठेवतो – रक्तातील साखरेचे प्रमाण कमी करण्यात मदत.
⚡ सर्दी-खोकल्यावर फायदेशीर – कच्चा कांदा व लिंबू हे घरगुती उपाय.
⚠️ सावधगिरी:
काहींना कच्च्या कांद्याने आम्लपित्त (Acidity) होऊ शकते.
अति प्रमाणात खाल्ल्यास वास येण्याची शक्यता असते.
🌿 निष्कर्ष:
कांदा हा आपल्या स्वयंपाकघरातील अत्यावश्यक घटक आहे. तो केवळ चव वाढवत नाही, तर आरोग्यास अनेक प्रकारे लाभदायक ठरतो. कच्चा, भाजलेला, तळलेला वा वाटून – कांदा कोणत्याही स्वरूपात उपयोगी आहे.
Reviews
There are no reviews yet.